گاهی اوقات با وجود این که هیاتهای حل اختلاف به روشنی رای خود را صادر کرده اند و محکوم له و محکوم عیله و موضوع رای صادره را مشخص کرده اند اما در عمل شاهد هستیم که در اجرای رای صادر شده ابهاماتی وجود دارد و همین ابهام ممکن است موجب تضییع حقوق افراد شود. پس قانونگذار مرجعی را برای شکایت از اقدامات اجرایی پیش بینی کرده که همان ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم می باشد.بر این اساس باید گفته شود که در مراحل مختلف امکان اعتراض وجود دارد و گاهی این اعتراض به رای صادره می باشد و گاهی اعتراض به اجرای رای می باشد پس زمانی که پرونده ای در هیاتهای حل اختلاف مطرح می شود مؤدی هم می تواند به رای صادره از هیاتهای حل اختلاف مالیاتی اعتراض کند و هم می تواند در صورت ایرادات یا اشکالاتی در نحوه اجرای رای در هیات حل اختلاف بدوی اعتراض کند. اعتراض به آرای صادره از هیاتهای حل اختلاف مالیاتی در مواد ۲۴۷ و ۲۵۱ و ۲۵۱ مکرر پیش بینی شده است و اعتراض به نحواه اجرای اینآرا در ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم پیش بینی شده است.
در مورد ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم نکاتی وجود دارد که نیازمند بررسی است:
۱-همانطور که گفته شد این ماده راجع به ابهام نسبت اجرای رای قطعی صادره از هیاتهای حل اختلاف مالیاتی است و اعتراضی که نسبت به نحوه اجرا ی این آرا صورت می گیرد. باید توجه داشت که رای صادره باید قطعی شده باشد و رای غیرقطعی قابل اجرا نمی باشد و در نتیجه ماده ۲۱۶ نسبت به آرای غیرقطعی موضوعیتی ندارد.
۲- این ماده نسبت به تمام اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی کاربرد دارد و منحصر به اعتراض اشخاص حقیقی نمی باشد.
۳- موضوع این ماده انواع مالیاتها اعم از مستقیم یا غیر مستقیم می باشد. البته در مورد مالیاتهای غیر مستقیم به نظر می رسد قانونگذار دامنه شمول ماده ۲۱۶ را نسبت به این نوع مالیاتها محدود کرده است و هیات حل اختلاف مالیاتی را فقط در صورتی صالح می داند که شکایت اجرایی از این جهت باشد که مطالبه مالیات قانونی نیست و رای صادره در این زمینه هم قطعی و لازم الاجراست.
۴- آرای صادره از هیات حل اختلاف مالیاتی در موضوع ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم قطعی و لازم الاجرا می باشد.
۵- بر اساس تبصره ۱ این ماده در صورتی که شکایت حاکی از این باشد که در مورد مالیاتهای مستقیم قبل از قطعیت رای صادره اجراییه نسبت به وصول مالیات صادر شده است هیات حل اختلاف مالیاتی در صورت وارد دانستن شکایت ، ضمن صدور رای نسبت به اجراییه حسب مورد قرار رسیدگی صادر و اقدمات لازم را انجام می دهد.
۵- رسیدگی به اعتراض به آرای ماده ۲۱۶ این قانون خارج از نوبت خواهد بود.
قانونگذار در ماده ۲۱۶ مرجع رسیدگی به اعتراض به آرای این ماده را هیات حل اختلاف مالیاتی دانسته که این عبارت به صورت مطلق آمده است اما نباید فریب اطلاق این ماده را خورد و باید دانست که اصل بر صلاحیت هیات حل اختلاف بدوی مالیاتی است مگر این که قانونگذار خلاف آن را تصریح کرده باشد و چون در این مورد قانونگذار صراحتی ندارد پس ما باید هیات حل اختلاف بدوی مالیاتی را صالح به رسیدگی بدانیم.
در مورد تفاوتهای رسیدگی در مرحله اجرا براساس ماده ۲۱۶ و مرحله رسیدگی به اعتراض به آرای صادره هیاتهای حل اختلاف براساس مواد ۲۴۷ و۲۵۱و۲۵۱ مکرر باید گفت که در مورد رسیدگی به پرونده مالیاتی مؤدی در هیاتهای حل اختلاف بدوی و تجدیدمظر دبیرخانه این هیاتها می بایست وقت رسیدگی را برای طرفین به صورت عادی انتخاب کنند- برخلاف ماده ۲۱۶- همچنین آرای صادره در مرحله بدوی قابل اعتراض در هیات تجدیدنظر است –برخلاف ماده ۲۱۶٫
ماده ۲۱۶ هر چند آرای صادره در اعتراض به این ماده را قطعی دانسته اما باید گفت که براساس بند ۲ ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت اداری که آرای قطعی صادره از هیاتهای حل اخلاف را قابل شکایت در دیوان عدالت اداری دانسته و با توجه به این که مرجع رسیدگی به اختلاف ماده ۲۱۶ هیات حل اختلاف بدوی می باشد پس ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت ادری در این مورد قابل اعمال است و مؤدی در صورت محکومیت می تواند در دیوان عدالت اداری شکایت کند که این شکایت در هیات بدوی قابل رسیدگی است که رای صادره از هیات بدوی دیوان عدالت اداری قابل تجدید نظر در هیات تجدید نظر دیوان می باشد.
دولت سالانه هزینههایی را تحت عنوان مالیات از اشخاص حقوقی و حقیقی دریافت میکند و هدف از دریافت مبالغ مالیاتی این است که دولت بتواند بخشی از هزینههای کشور را تأمین کند. با توجه به این مقوله می توان نتیجه گرفت که دریافت مالیات از شهروندان و تعیین قوانین مرتبط با آن به عهده خود دولت میباشد. از این رو در این مطلب سعی داریم به راههای ثبت اعتراض به قوانین مالیاتی ۲۱۶ بپردازیم.
گروه تخصصی وکلای پایتخت با همکاری مشاورین مجرب در این زمینه پاسخگوس سوالات شما پیرامون نحوه اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم می باشد.
مقایسه مالیات ابرازی و قطعی برای آشنایی با نحوه اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم
هنگامی که از مالیات سخن میگوییم، دو نوع مالیات ابرازی و قطعی مد نظرمان است که با همدیگر تفاوت هایی دارند.
- مالیات ابرازی: منظور از این نوع مالیات این میباشد که شخص پرداخت کننده مالیات اظهار نامه خود را به دولت ابراز میکند و جوانب آن بدون معطلی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. زمانی که این مالیات تایید شود، مودی باید آن را کامل پرداخت نماید، در غیر این صورت دولت که شامل واحد های اجرایی و واحد های مالیاتی میباشد، می تواند آن را دریافت نماید.
- مالیات قطعی: در صورتی که مالیات قطعی به این شکل میباشد که ابتدا باید برگه تشخیصی در اختیار شخص پرداخت کننده مالیات قرار بگیرد و پس از اینکه این برگه به شخص مذکور تحویل داده شد، او ۳۰ روز فرصت دارد که نسبت به رای صادره اعتراض نمایند. در صورتی که شخص نسبت به رای صادر شده اعتراض نکند، مبلغ مالیاتی قطعی و لازم والاجرا خواهد بود.
تعیین مهلت اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم
با توجه به ماده ۱۰ قانون تشکیلات دیوان و آیین دادرسی، شاکی پرونده مالیاتی در صورتی که مقیم ایران باشد می تواند در مهلت ۳ ماهه شکایت خود را در دیوان عدالت به جریان بیاندازد. در صورتی که شاکی پرونده مالیاتی خارج از کشور باشد، می تواند با کمک یک وکیل متخصص در امور مالیاتی در مدت زمان ۶ ماه شکایتش را در هیات رسیدگی مطرح کند. با توجه به شرایط پیچیده شیوه طرح دعوی در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی بهتر است به وکیل خبره در این زمینه مراجعه نمایید تا با خیال آسوده تا مشخص شدن نتیجه اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم، از اقدام خود اطمینان داشته باشید.
موسسهی حقوقی وکلای پایتخت با بهترین وکلای با تجربه در حیطه اعتراض به ماده ۲۱۶ همکاری کرده و با ارائه مشاورههای کاربردی در این راه شما را برای گرفتن نتیجه مطلوب راهنمایی خواهد کرد.
معرفی هیأتهای رسیدگی به اعتراض مالیاتی
بر اساس ماده ۲۴۴ اصلاح مالیات مستقیم سال ۱۳۹۴، هیات حل اختلاف مالیاتی به عنوان یک مرجع معتبر برای رسیدگی به اعتراضات مالیاتی و حل و فصل آنها تعیین شد. این مرجع معتبر به عنوان یک نهاد اداری اختصاصی خارج از حیطه دادگستریها فعالیت می کند. همچنین نحوه مراجعه مودی به این هیأت و ثبت اعتراض در آن نیاز به رعایت شروطی دارد که برای اعتراض به ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم باید به آن آگاه باشد.
هیاتهای تعیین شده برای رسیدگی به اختلافات مالیاتی به عنوان مرجع رسیدگی به شکایات و دعاوی مالیاتی شناخته میشوند.
نحوه شکایت به آرای قطعی صادر شده پیرامون مالیاتهای مستقیم
اشخاصی که به رای قطعی صادر شده به میزان مالیات پرداختی اعتراض دارند، میتوانند در دیوان عدالت اداری اعتراض خود را پیگیری کرده و دستور موقت توقف اجرای احکام مالیاتی را از شعب رسیدگی دریافت نمایند. حکم دستور موقت در زمانی صادر میشود که امکان وارد شدن خسارت به اشخاص حقوقی یا حقیقی بر اثر اجرای حکم قطعی وجود داشته باشد که صادر شدن حکم دستور موقت نیز بر عهده شعب رسیدگی کننده به همان شکایت اصلی میباشد.
مفاد ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم
مرجع رسیدگی به شکایتهای ناشی از اقدامات اجرایی در خصوص مطالبات دولت از اشخاص حقیقی یا حقوقیکه طبق مقررات و قوانین اجرایی مالیاتها قابل وصول و مطالبه میباشد، هیأت حل اختلاف مالیاتی است. به شکایتهای مزبور به فوریت و خارج از نوبت رسیدگی شده و رأی نهایی صادر خواهد شد. رأی صادر شده قطعی و لازمالاجراء میباشد.
تبصره ۱: پیرامون مالیاتهای مستقیم اگر که شکایت حاکی از این این مسئله باشد که وصول مالیات قبل از به قطعیت رسیدن، به اجرا گذاشته شده است. هرگاه هیأت حل اختلاف مالیاتی شکایت را وارد بداند، ضمن صدور رأی به باطل شدن اجرائیه حسب مورد قرار رسیدگی و اقدام لازم صادر شده یا نسبت به درآمد مشمول مالیات پرداخت کننده، رسیدگی و رأی نهایی صادر خواهد نمود. رأی صادر شده نهایی از هیأت حل اختلاف قطعی می باشد.
تبصره ۲: در مورد مالیات غیرمستقیم هرگاه شکایت های اجرایی از این جهت باشد که مطالبه مالیاتها قانونی نیست، مرجع رسیدگی به این شکایتها نیز هیأت حل اختلافهای مالیاتی خواهد بود و رأی هیأت مزبور نیز در این باره قطعی و لازمالاجراء میباشد.
مفاد این تبصرهها شامل جرایم مربوط به قاچاق مال موضوع عایدات دولت و بهای اموال قاچاق از بین رفته و نیز آن دسته از مالیاتهای غیرمستقیم که طبق مقررات خود در مراجع خاص باید حل شود، نخواهد بود.
مادههای تعیین شده برای حل اختلاف مالیاتهای مستقیم
برای حل اختلافات مالیات مستقیم، ۳ ماده در قانون تعیین شده است که از هر کدام از این قوانین در شرایط مناسب، جهت رسیدگی به شکایت های پراخت کننده مالیات میتوان استفاده نمود. ماده ۲۱۶ مالیاتهای مستقیم به شکلی میباشد که مودی نسبت به اجرا در آمدن حکم آن و وصول مالیاتها، قبل از اینکه به قطعیت برسد اعتراض خواهد کرد.
با توجه این مسئله اگر هیات رسیدگی به اختلافات مالیاتی این اعتراضات را درست تشخیص دهند، حکم اجرا شده را باطل کرده و دستور مربوط به رسیدگی به حکم و اقدامات لازم را صادر میکند. گاهی اوقات نیز امکان دارد که رای صادره مطابق با میل شخص پرداخت کننده نباشد، در این حالت میتوان با تنظیم دادخواست، اعتراض خود را به مراجع مورد نظر ارسال میکنند.
موارد قطعیت مالیات پرداخت کنندگان مالیات
قطعی بودن مالیات، زمانی اتفاق می افتد که پرداخت کننده مالیات، اظهارنامه را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کرده باشد و در ادامه سازمان امور مالیاتی نیز، برگ تشخیص میزان مالیات را برای مودی ابلاغ کرده باشد.
پس از ابلاغ برگ تشخیص مالیاتها در دو صورت مالیات مودی، قطعی میشود:
- در صورت عدم اعتراض پرداخت کننده مالیاتی
- در صورت اعتراض مودی و پس از طی شدن مراحل قانونی رسیدگی به اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم و قطعی شدن نهایی حکم مراجع قانونی
بررسی صلاحیت کمیسیون ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم
بر اساس صلاحیت کمیسیون موضوع ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم، تشخیص مالیات یا رسیدگی به اعتراض پرداخت کننده مالیات نسبت به مقدار مالیات تشخیصی نیست و در این موارد هیأت حل اختلاف مالیاتی صالح به رسیدگی میباشد.
به عبارتی میتوان گفت در فرایند رسیدگی به عملکرد پرداخت کننده مالیات و تشخیص میزان مالیات تعلق گرفته و سپس اعتراض مودی به مالیات تعیین شده کمیسیون ماده ۲۱۶ در مسیر رسیدگی به مالیات قرار نمی گیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم می توانید با موسسهی وکلای پایتخت تماس بگیرید.
اقدامات اجرایی سازمان امور مالیاتی
در خصوص پرداخت مالیات اشخاص متعددی مسئولیت دارند که نهاد امور مالیاتی می تواند نسبت به آنها اقدامات اجرایی را انجام دهد.
- شخص پرداخت کننده مالیات (مودی مالیاتی)
- مدیران شرکت و اشخاص حقوقی که همراه با خود اشخاص حقوقی در مورد پرداخت مالیاتشان مسئولیت دارند.
- افرادی که به موجب قانون مسئولیت کسر مالیاتهای افراد دیگر به عهده آنها گذاشته شده است، مانند سردفتران اسناد رسمی هنگام نقل و انتقال
اقدامات اجرایی به شرح زیر میباشد که افراد این ۳ دسته را شامل شود:
- در مورد دسته اول افراد: پس از آنکه پرداخت کننده مالیات اظهارنامه مالیاتی را به اداره امور مالیاتی بدهد و برای او برگ تشخیص مالیات صادر شود و مالیات قطعی شود اقدامات اجرایی قابل انجام خواهد شد.
بنابراین اگر پیش از قطعی شدن مالیات علیه مودی اقدامات اجرایی صورت بگیرد، باید به هیأت موضوع ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم رجوع شود.
درخصوص دسته دوم وسوم نیز اقدامات اجرایی معمولا با کمک ابلاغیه اداره امور مالیاتی صورت میگیرد و در صورت عدم ابلاغ برگ تشخیص مالیاتها، مرجع رسیدگی همان هیأت ماده ۲۱۶ قانون مالیاتهای مستقیم خواهد بود.
آیا برای رسیدگی به اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم می توان به وکیل مراجعه کرد؟
برخی وکیلها هستند که به صورت اختصاصی، مسائل و دعاوی مالیاتی را پیگیری میکنند. این وکلا معمولا تحت عنوان وکیل دعاوی مالیاتی شناخته می شوند. این اشخاص نسبت به تمام مادهها و قوانین مربوط به دعاوی مالیاتی آگاهی دارند. به همین دلیل زمانی که افراد با اختلا مالیاتی مواجه شوند، برای اینکه بتوانند دادخواست مناسبی را تنظیم کنند و به هیأت های حل اختلاف مالیاتی ارسال نمایند، میتوانند به این افراد مراجعه کرده و مشورت های مورد نیاز را دریافت نمایند. این وکلای متخصص سعی می کنند که از بهترین قوائد برای حل مشکلات مالیاتی موکل خود استفاده نمایند. بهترین وکیلهای دعاوی مالیاتی سعی دارند که اطلاعات خود را در این زمینه بروز رسانی کرده تا بتواند امکان پیروزی در پرونده موکل را بیشتر کنند. بالا بودن سطح اطلاعات و آگاهی وکیل این امکان را برای موکل ایجاد می کند که شانس پیروز بیشتری در نتیجه نهایی داشته باشد، اگر چه پیروزی در پرونده ها تضمینی نمیباشد.
مراحل تنظیم دادخواست و اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم
- درج کامل مشخصات مودی و شاکی: این مشخصات شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، شغل، کد ملی، تابعیت و اقامتگاه برای اشخاص حقیقی است. همچنین مشخصات اشخاص حقوقی نیز شامل اقامتگاه اصلی، ثبت و شماره تماس میشوند.
- درج مشخصات کسی که از او شکایت شده: شامل نام و نام خانوادگی، سمت، نشانی دقیق محل کار و نام دستگاه مطبوع میشود.
- مشخصات وکیل اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم: شامل نام و نام خانوادگی و اقامتگاه قائم مقام شاکی است.
- درج موضوع شکایت و دادخواست اعتراضی
- شرح کامل شکایت و اعتراض مالیاتی
- اسناک و مدارک ضمیمه دادخواست
- اثر انگشت و امضا وکیل یا خود شاکی پرونده در زیر برگه دادخواست اعتراضی
در صورتی که دادخواست خود را از طریق سامانه قضایی ثبت کنید باید امضا الکترونیکی را زیر دادخواست درج نمایید. همچنین در ابتدا باید در سایت ثبت نام کرده باشید و اطلاعات حقوقی خود را پیش از ارائه دادخواست حقوقی به ثبت رسانده باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید با موسسهی حقوقی وکلای پایتخت تماس بگیرید و با مطرح کردن عنوان پرونده خود از مشاورههای کاربردی کارشناسان خبره ما بهرمند شوید. همچنین موسسهی وکلای پایتخت با معرفی بهترین وکیل اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم در هیاتهای رسیدگی در به نتیجه رسیدن پرونده شما را همراهی میکند.
خصوصیات وکیل اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم
برای صرفه جویی در هزینه دادرسی، وقت و گرفتن نتیجه مطلوب در پایان رسیدگی به اعتراضات مالیاتی، باید با وکیلی خبره مشورت کنید که در هیاتهای رسیدگی به اعتراض مالیاتی توانایی کافی داشته باشد تا هزینه و وقتی که صرف میکنید، بی نتیجه نماند. همچنین یک وکیل خبره در امور مالیاتی به علت تفاوت و پیچیدگی موجود در قوانین در خصوص دعاوی مالیاتی باید اطلاعات کافی در رسیدگی به پروندههای مورد بررسی در امور مالیاتی را داشته باشد. وکیل اعتراض به ماده ۲۱۶ قانون مالیات مستقیم باید تمام تلاش خود را برای گرفتن حق موکل خود بکند. و برای این کار نیز نیاز است از سازوکار حاکم بر قوانین حقوقی و همه قواعد حاکم در این زمینه آگاه باشد. برای اطلاع از وظایفی که به عهده وکیل با سابقه در این حیطه در اینجا به چند مورد آن اشاره میکنیم.
- توانایی در بررسی اصالت مدارک مالیاتی
- توانایی تشخیص اسناد و مدارک رسمی حقوقی از اسناد عادی
- قدرت تشخیص تأثیر اسناد رسمی در دعاوی مالیاتی در مقایسه با تأثیر مدارک عادی
- توانایی کافی در تشخیص لازم الاجرا بودن مدارک حقوقی عادی و مدارک رسمی
- توانایی در فهم اینکه چه مدارکی نیاز به ثبت دارند و چه مدارکی نیاز به ثبت حقوقی ندارند
- تونایی در ارائهی مشاورههای حقوقی کاربردی و هدایت پروندههای مالیاتی به سمت نتیجه مطلوب
گروه حقوقی وکلای پایتخت موسسهای معتبر میباشد که در تمامی این موارد شما را راهنمایی نموده و کمک میکند به طور کامل از روند پیگیری روند دادرسی آگاهی یابید.
3 دیدگاه. دیدگاه تازه ای بنویسید
سلام و روزتون بخیر
موضوع هئیت ۲۱۶ شرکت من مربوط به تبصره ۱ ماده ۲۱۶ هست یعنی بدون رسیدگی و صدور برگه تشخیص ابلاغ قانونی صورت گرفته و به مرحله اجرا درآمده در زمان دادرسی مالیاتی هیت ۲۱۶ میبایست چه مدارکی به هئیت جهت اثبات اینکه پرونده بدون صدور برگه تشخیص به مرحله ابلاغ قانونی و وصول اجرا رسیده ارائه کنم تا دستور رسیدگی مجدد دریافت نمایم؟
عالی وبسیار پرثمر
سلام اگر برگه تشخیص ابلاغ و پس از مهلت قانونی اعتراض ثبت نگردد و قطعی شود آیا قابل طرح در ۲۱۶ می باشد؟