برخی از مشاغل در جامعه سخت و دشوار بوده و فرد در هنگام کار کردن در این مشاغل بعد از مدتی دچار بیماریهای جسمی و روحی شده و یا ممکن است به بیماری های دشواری مبتلا گردد. همچنین می تواند ای موارد موجبات از کار افتادگی فرد را موجب شده و فرد دیگر حتی قادر به مشاغل دیگر نباشد.
در قانون به این مشاغل سخت و زیان اور گفته می شود بدین صورت که براساس قانون مشاغل سخت و زیان آور مشاغل می باشند که فرد در اثر تداوم انجام انها بعد از مدتی دچار مشکلات جسمی و روحی شده و اینکه توانایی کار کردن وی به شدت کاهش یافته و یا حتی قادر به کار کردن نمی باشد.
براساس قانون به طور کلی کارهای سخت و زیان آور به دو مورد تقسیم می شوند. مورد اول موردی می باشد که فرد اگر در جایی مشغول به کار گرددو کارفرما تمهیدات لازم را در مورد خطرات کار انجام برساند کلیه امور سخت و زیان اور کنترل می شوند .
موردی دیگری که در این مورد این است حتی با رعایت تمهیدات امنیتی باز عم عوامل خطرناک رفع نشده و همچنان سلامتی فرد در این رابطه تهدید می شود . براساس قانون مشاغل سخت و زیان اور یک سری دسته بندی ها در این رابطه معین شده است که مورد کار با اشعه از جمله مواردی است که حتی در صورتی تمهیدات لازم به طور کامل انجام شود بازهم شغل مربوطه سخت و زیان بار بوده و فرد همیشه ممکن است با عوارض و مشکلات ان دست به گریبان شود .
در رابطه با مشاغل سخت و زیان اور در قانون مزایایی برای آنها معین گردیده است و آن این است که افرادی که در این مشاغل مشغول به فعالیت می شوند معمولا درامد بالاتری داشته و در صورتی که به کار خود ادامه بدهند بعد از ۲۵ سال کار بازنشسته می شوند .
برای این امر نیز در هر موردی که کار فرد سخت و زیان آور می باشد و کارفرما حاضر به پرداخت مزایای ان نمی باشد فرد می تواند از اداره کار تقاضای بررسی شغل مربوطه در این زمینه و همچنین اعلام نظر کارشناسی درم ورد سخت و زیان آور بودن کار مذکور را اعلام نمایند.
کارشناسان مذکور با بررسی محل کار و همچنین اعلام نظر کارشناسی دراین رابطه اقدام به صدور رای در این رابطه می نمایند. بدین صورت که فرد با دریافت نظر کارشناسی می تواند نسبت به ان اعتراض نماید . بعد از اعتراض در این زمینه در صورتی که مرحله بالاتر اعتراض کار وی سخت و زیان آور تشخیص داده شود فرد می تواند در این رابطه درخواست دریافت مزایای مربوطه را بنماید .
اما اگر فردی که شغل وی براساس قانون سخت زیان آور بوده و در سازمان یا اداره دولتی مشغول به کار باشد باید در این رابطه چه اقدامی انجام دهد و چه طور می تواند تقاضای الزام سازمان یا اداره را به به پردداخت مزایا وادار نماید .
همانطور که در بالا ذکر شد فرد می تواند در این رابطه ابتدا به قانون مشاغل سخت و زیان آور مراجعه نموده و اگر در ان قانون این شغل اعلام نشده باشد و فرد باز هم آن را سخت و زیان اور بداند می تواند در این رابطه به اداره کار در این رابطه طرح شکایت نموده و تقاضای اعلام شغل به عنوان این را درخواست بنماید .فردی که دراین رابطه براساس نظریه کارشناس شغل وی جزء مشاغل سخت و زیان بار محسوب گردد باید درخواست مزایای مورد نیاز دراین رابطه را بنماید .
اگر سازمان یا اداره دولتی حاضر به این امر نگردد باید امر را به مراجع بالاتر اعلام نموده و در انتها در صورتی که سازمان مذکور حاضر به پرداخت مزایای این شغل برای فرد نباشد می تواند به دیوان عدالت اداری طرح شکایت نموده و در این رابطه خواهان دریافت همه حقوق مزایای خود در سابق ، حال را بنماید . برای شروع طرح شکایت در دیوان عدالت اداری فرد باید براساس قانون اصول و تشکیلات دیوان عدالت اداری شروع به این امر بنماید .
طرح شکایت در دیوان با ارائه داخواست به دیوان شروع شده و با ثبت و ارسال پرونده در سامانه ساجد به دیوان ارسال می گردد.یک نکته مهم در زمینه دیوان عدالت اداری این است که افراد تنها می توانند در خصوص سازمانهای اداری و دولتی که کار کردن در انها جزء مشاغل سخت و زیان آور می باشد می توان به دیوان عدالت اداری طرح شکایت نمود و در مورد سازمانها اداری خصوص افراد باید برای دریافت حقوق و مزایای مربوطه به دادگستری محل کار یا زندگی خود مراجعه نموده و در خواست الزام به حقوق و مزایای مربوطه را بنمایند .
در دیوان عدالت اداری بعد از انجام همه این امور معمولا در رابطه با الزام سازمان یا اداره دولتی به پرداخت حقوق و مزایای کار با اشعه رای صادر می شود . معمولا ارای صادره در این رابطه که براساس قانون بوده و کارشناس قبل از طرح شکایت اقدام به تایید امر نموده است به نفع شاکی بوده و حکم صادره نیز می تواند به گذشته نیز عطف یه ما سبق گشته و فرد بتواند حقوق و مزایای خود در این رابطه را دریافت نماید .
حکم صادره در این رابطه از طرف سازمان یا اداره دولتی قابل اعتراض به شعبه تجدید نظر می باشد ولی باتوجه به اینکه معمولا نظر کارشناس اداره کار در این زمینه می تواند به عنوان یک دلیل بسیار قوی محسوب گردد لذا امکان تایید حکم صادره در مرحله بدوی بسیار قوی می باشد.
البته طرح شکایت در دیوان عدالت اداری بسیار زمانبر و وقت گیر می باشد و فرد معمولا در این رابطه ممکن است از موضع زده شده و ان را کنسل کنند به همین دلیل در دیوان عدالت اداری بهترین راه این است که فرد امور خود را در دیوان به یک وکیل سپرده و وکیل دیوان آن امور را به انجام برساند چرا که این امر هم موجب صدور حکم به سرعت بالاتری می شود و هم فرد می تواند امور خود را در این رابطه به انجام برساند .
