شهرداری به عنوان یک نهاد عمومی وابسته به دولت، وظیفه دارد ضمن رعایت قانون و مقررات مربوط به شهر سازی، اقدامات خود را در زمینه احداثات شهری از جمله ایجاد خیابان، فضاهای عمومی و کوچه ها و… را با توجه به رشد شهر و توسعه احتمالی انجام دهد.
طرح های عمومی و عمرانی شهرداری، با استناد به برنامه ها و طرح های تفصیلی در شهرها انجام می گیرد. دربرخی موارد شهرداری برای انجام وظایف و خدمات خود، ناچار به تملک قسمتی از زمین و یا املاک متعلق به مردم است، که در مسیر اجرای طرح های عمومی و عمرانی شهرداری قرار دارند.
قانونگذار در این خصوص شهرداری را مکلف می نماید، تا رضایت مالکین اراضی مورد نظر را کسب نماید، و تملک املاک توسط شهرداری با رضایت مالک باشد. در صورتی که شهرداری در این خصوص نتواند رضایت مالک را جلب نماید، با استناد به ماده ۸ لایحه خرید و تملک، اراضی و املاکی که مشمول طرح های عمومی و عمرانی شهرداری می شوند، را تصاحب نموده و تملک می نماید. (ماده ۸ لایحه خرید و تملک اراضی مصوب ۱۳۵۸)
شهرداری چنانچه نتواند برای تملک اراضی مشمول طرح های عمرانی، رضایت مالک و یا مالکین آنها را کسب نماید، قیمت زمین و ساختمان ملک توسط هیئت سه نفره کارشناسان رسمی دادگستری مسخص می شود، شهرداری با استناد قانون و مقررات مربوط به خرید املاک برای اجرای طرح های عمرانی و عمومی، برای مالک یامالکین ابلاغیه کتبی صادر می نماید. اقدام بعدی شهرداری برای خرید املاک، از طریق الصاق آگهی خرید و یا نشر آگهی از طریق روزنامه است.
شهرداری در متن آگهی منتشر شده، از مالک یا مالکین اراضی و املاک مورد نیاز برای اجرای طرح های عمرانی و عمومی، دعوت می نماید تا ظرف مدت یک ماه از تاریخ اعلام و نشر آگهی، برای انجام معامله مراجعه نمایند. عدم مراجعه مالکین در مهلت یکماه برای انجام معامله با شهرداری، باعث می شود تا شهرداری برای یکبا ردیگر از مالک برای انجام معامله دعوت نماید، مهلت مراجعه مالک برای بار دوم ۱۵ روز از تاریخ اعلام می باشد.( ماده ۸ قانون تملک اراضی و املاک مشمول طرح های عمرانی )
اقدامات شهرداری برای تملک املاک اشخاص، چنانچه در راستای اجرای طرح های عمرانی و عمومی باشد، فوریت و ضرورت در اجرای طرح های مذکور لازم است، تا شهرداری بتواند با استناد و استفاده از قوانین مربوطه املاک مشمول طرح های عمرانی را تملک نماید.
سایر اقدامات شهرداری در تملک اراضی و املاک افراد، چنانچه به دلیلی غیر از اجرای طرح های عمرانی و عمومی باشد، در زمره تملکات و مالکیت شهرداری قلمداد می شود، اقدام اخیر شهرداری برای تملک اراضی و املاک، بدون وجود طرح های ضروری عمرانی، نوعی اعمال مالکیت با استفاده از اختیار و قوه قهریه است، که از شمول قانون طرح های عمرانی خارج است.
اقدام شهرداری برای تملک اراضی و املاک، بدون وجود طرح های عمرانی یا پیش از تصویب طرح های مذکور، به عنوان اعمال مالکیت خلاف قانون و مقررات است، توافقات صورت گرفته با مالک یا مالکین در این خصوص غیر نافذ و یا باطل تلقی می شود.
غیر نافذ بودن برای زمانی است که برخی از مالکین، ضمن اطلاع از موضوع و عدم وجود طرح های عمرانی و عمومی، مخالفتی با مالکیت شهرداری ندارند و معامله با شهرداری را انجام می دهند.
در مواردی که شهرداری بدون وجود طرح های عمرانی یا پیش از تصویب آنها، برای تملک اراضی و املاک اقدام نماید، به دلیل اینکه اقدامات شهرداری در حوزه مالکیت سازمان مذکور است، هرگونه دعائی در این زمینه در صلاحیت دادگاه های عمومی و حقوقی است. دادگاه های عمومی و حقوقی صلاحیت رسیدگی به دعاوی حوزه اعمال مالکیت، از طرف سازمان ها و ارگان های دولتی را نیز در اختیار دارند.
تملکات شهرداری چنانچه در راستای اجرای طرح های عمرانی و عمومی باشد، به دلیل قانونی بودن تملکات در حوزه اعمال حاکمیت شهرداری می باشد، این قبیل دعاوی با استناد به اصل یکصد وهفتاد و ششم قانون اساسی، باید در دیوان عدالت اداری مطرح شود.
مالکین املاک تملک شده به وسیله شهرداری برای اعتراض و شکایت، باید از طریق دیوان عدالت اداری اقدام نمایند. دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع عالی اداری، وظیفه رسیدگی به اعتراضات و شکایات مردمی از مصوبات و عملکرد های سازمان ها و ارگان های دولتی را برعهده دارد.
برای بیان اعتراض و شکایت در دیوان عدالت اداری، باید در سامانه الکترونیکی قضایی ( ثبت ثنا ) برای ثبت نام از طریق دفاتر خدمات قضایی اقدام شود. پس از دریافت کد و رمز شخصی ثنا، اعتراض باید در فرم دادخواست مخصوص دیوان عدالت اداری تنظیم شود، ثبت دادخواست مربوط به دیوان عدالت اداری، از طریق سامانه ساجد که مخصوص دیوان عدالت اداری است انجام می شود، و از طریق دفاتر استانی دیوان یا دبیرخانه مرکزی دیوان، برای رسیدگی در دیوان عدالت اداری ارسال می گردد.
دادخواست پس از انجام مراحل اداری و پذیرش، توسط رئیس دیوان عدالت اداری به شعب بدوی دیوان ارجاع داده می شود. شعبات بدوی دیوان عدالت اداری ضمن بررسی کلیه مدارک و اسناد موجود درپرونده، در صورتی که اقدام شهرداری را در راستای قانون تشخیص دهند، آنرا تایید می نمایند. خلاف قانون بودن اقدامات شهرداری باعث می شود، مصوبه مورد اعتراض نقض شده و شعب بدوی دیوان عدالت اداری به صورت شکلی و غیرحضوری به رسیدگی وارد شوند و رای صادر نمایند.
نکته => رسیدگی در دیوان عدالت اداری به صورت غیر حضوری انجام می گیرد، در مواردی که شعبات دیوان برای رسیدگی به پرونده اظهارات و توضیحات طرفین را لازم بدانند، اقدام به برگزاری جلسات حضوری و دعوت از طرفین می نمایند.
تمامی آرای صادره از شعب بدوی دیوان عدالت اداری، تا ۲۰ روز مهلت دارند تا نسبت به آنها اعتراض شود. عدم اعتراض در مهلت تعیین شده موجب می شود تا رای صادره از شعب بدوی قطعی گردد، رای قطعی بدوی چنانچه مبنی بر تایید مصوبات شهرداری باشد، پرونده برای اجرای نظریه و اقدامات شهرداری ارجاع می گردد.
رای قطعی شده شعبات بدوی دیوان عدالت اداری، چنانچه مبنی بر نقض مصوبات شهرداری باشد، برای رسیدگی مجدد و انجام دستورات شعبات بدوی دیوان، به شهرداری ارجاع می شود.اعتراض به آرای صادره از شعبات بدوی در مدت مقرر و قانونی ۲۰ روزه پس از ابلاغ رای، موجب می شود تا امکان تجدید نظر خواهی از رای بدوی در شعبات تجدید نظر دیوان عدالت فراهم گردد.
درخواست تجدید نظر خواهی، می بایست در فرم دادخواست مرحله تجدید نظر دیوان عدالت اداری تنظیم شود. دادخواست مذکور از طریق دفاتر اداری دیوان در مراکز استان ها، یا از طریق دبیرخانه شعبات تجدید نظر در تهران به دیوان عدالت اداری ارائه می شود.
شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری، کلیه اوراق و مستندات پرونده را مورد بررسی قرار می دهند، چنانچه رای بدوی را صحیح تشخیص دهند ضمن تایید رای مذکور، پرونده را برای اجرای مصوبات شهرداری ارجاع می دهند. عدم تایید رای بدوی توسط شعب تجدید نظر دیوان عدالت اداری، موجب می شود تا رای مذکور نقض شده و شعب تجدید نظر به صورت ماهیتی وارد رسیدگی شده و رای صادر نماید. رای صادره از شعبات تجدید نظر قطعی و لازم الاجرا هستند، پرونده برای اجرای رای صادره از شعبات تجدید نظر دیوان عدالت اداری به شهرداری ارجاع داده می شود.
گروه وکلای پایتخت افتخار دارد تا کلیه امورات مرتبط با دیوان عدالت اداری را به صورت کاملا” تخصصی انجام دهد.وجود وکلای مجرب و با سابقه در گروه وکلای پایتخت، باعث شده است تا همواره موفقیت های بی شماری، در دعاوی مطرح شده در دیوان عدالت اداری کسب شود.اعتماد شما به گروه وکلای پایتخت نتیجه دلخواه تان را فراهم می نماید.
گروه وکلای پایتخت با ارائه مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه الزام شهرداری به اجرای تصمیم کمیسیون توافقات شهرداری به صورت تلفنی، آنلاین و حضوری همراه شما در تمامی مراحل رسیدگی و پیگیری پرونده تا رسیدن به موفقیت می باشد .این گروه با داشتن کادری مجرب آماده ارائه خدمات مشاوره ای می باشد .
