شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری

چگونگی طرح شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری بستگی دارد به اینکه آیا بیمه بیکاری طبق قانون به فرد تعلق خواهد گرفت یا خیر ؟

بر اساس قانون تامین اجتماعی هر کارگری که در بین مدت قراداد کاری بدون اراده خود از کار بیکار شود مشمول بیمه بیکاری می شود .

بیمه بیکاری فقط شامل کسانی می شود که بدون میل و اراده خود بیکار شده اند .

کلیه افراد که مشمول قانون کارهستند و دارای حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه و تحت پوشش قانون سازمان تامین اجتماعی باشند ، قادر به استفاده از مزایای بیمه بیکاری می گردند.

 می بایست حق بیمه بیکاری آنان به میزان ۳ در صد مزد توسط کارفرما به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شده باشد ، و دراین خصوص ادعای جهل به قانون مسموع نیست .

اگر شخص بیمه شده که مشمول قانون پوشش بیمه تامین اجتماعی است تخلفی نموده باشد و یا بنا به حکم قضایی صادره از مراجع صالح از کار بیکار شده باشد ، در این صورت نمی تواند از مزایای مقرری بیمه بیکاری برخوردار شده و از آن استفاده نماید.

با توجه به تعریف ارائه شده چنانچه حق بیمه بیکاری توسط شخص بیمه شده در قالب بیمه های اختیاری ( حق بیمه ای که خود شخص بیمه شده پرداخت می کند ) پرداخت گردد بدلیل نداشتن کارفرما و پرداخت توسط کارفرما که در قانون و مقررات سازمان تامین اجتماعی مقرر گردیده است ، بیمه بیکاری به شخص بیمه شده اختیاری تعلق نمی گیرد .

 به بیان ساده تر بیمه بیکاری فقط در بیمه های اجباری که پرداخت حق بیمه توسط کارفرما انجام می گیرد جاری است و در بیمه های اختیاری که توسط شخص بیمه شده حق بیمه پرداخت می گردد بیمه بیکاری تعلق نمیگیرد.

شرایطی که شخص بیمه شده با استناد به آنها می تواند از مزایای دریافت مقرری بیمه بیکاری برخوردار شود شامل موارد زیر می گردد :

–  مشمول قانون کار و سازمان تامین اجتماعی باشد .

–  تبعه خارجی نباشد .

– از کار افتاده یا بازنشسته نباشد.

– حداقل دارای ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه باشد .

–  بطور غیر ارادی از کار برکنار شده باشد .

دعوای مطرح شده برای پرداخت مقرری بیمه بیکاری متوجه اداره کار است نه سازمان تامین اجتماعی.

 باتوجه به شکایاتی که دراین خصوص به دیوان عدالت اداری ارسال گردیده و این قبیل شکایات در دیوان عدالت اداری مطرح گردیده است ، لذا دیوان عدالت اداری در آراء متعدد اقدام به صدور رای در این خصوص نموده است که یک نمونه از رای دیوان عدالت اداری در ذیل اشاره می شود :

خواسته شاکی پرونده شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری به طرفیت سازمان تامین اجتماعی و مطالبه مقرری بیمه بیکاری است .

با توجه به محتویات پرونده و طبق قانون و مقررات بیمه بیکاری ، معرفی کارگر برای برقراری بیمه بیکاری برعهده اداره کار و امور اجتماعی بوده و اینکه شکایت متوجه سازمان تامین تامین اجتماعی نیست ، فلذا مستند به ماده ۴ قانون بیمه بیکاری و ماده ۲۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قرار رد شکایت صادر و اعلام می گردد .

با توجه به توضیحات ارائه شده و قوانین و مقررات مربوطه می بایست جهت برقراری بیمه بیکاری ومقرری بیمه بیکاری اقدام به طرح شکایت کرد و اداره کار و امور اجتماعی موظف به معرفی جهت برقراری بیمه بیکاری است .

قطع شدن رابطه کاری با این توضیح که از بین رفتن زمینه اشتغال و همکاری به منزله اخراج و مشمول بیمه بیکاری است .

 چنانچه دراین راستا اداره کارو امور اجتماعی ( هیئت بررسی کننده بیمه بیکاری ) اقدام به صدور رای مبنی بر عدم استحقاق کارگر از دریافت مزایای بیمه بیکاری نماید، رای صادره در صورت اعتراض به آن در دیوان عدالت اداری مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت ، و قطع رابطه کار با این توضیح که از بین رفتن زمینه اشتغال و همکاری  از نظر دیوان عدالت اداری به منزله اخراج است و بیکاری کارگر را خارج از اراده وی می داند و مشمول قانون برقراری مقرری بیمه بیکاری می باشد و این رای دیوان عدالت اداری در اجرای تبصره ماده ۱۴ قانون دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می گردد.

مقررات برخورداری و برقراری مقرری بیمه بیکاری بصورت شکلی و آمره می باشد.

عدم مراجعه به موقع کارگر در مواعد و مهلت قانونی برای اعلام مراتب بیکاری ، از موجبات عدم استحقاق  بیمه بیکاری است .

 چنانچه کارگر در این خصوص اقدام به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری نماید ، بی شک با توجه به آمره و شکلی بودن مقررات برخورداری و برقراری بیمه بیکاری و تعیین موعد که برای ایجاد محدودیت قانونی بوده است ، شکایت وی از طرف دیوان عدالت اداری رد خواهد شد ، چه بسا آرای مشابه ای به استناد ماده ۷ قانون دیوان عدالت اداری و مواد ۲و۶ از قانون برخورداری و برقراری مقرری بیمه بیکاری صادر و قطعی شده است .

از سایر مواردی که در صورت شکایت در دیوان عدالت اداری برای برقراری بیمه بیکاری برای فرد کمک می کند ، اظهار نظر اداره کارو امور اجتماعی  مبنی بر احراز اخراج غیر موجه و غیر قانونی است . بدین معنی که برای اداره کار و امور اجتماعی کاملا” محرز گردد که قطع فعالیت و همکاری فرد بدلیل اخراج بوده است که غیر قانونی و غیر موجه بودن این اخراج ملاک تعلق و برخورداری ازمزایای بیمه بیکاری برای فرد است که در آن غیر ارادی بودن دربیکار شدن فرد مشهود و معلوم می گردد.

 در صورت ارائه و طرح شکایت برای برقراری مزایای بیمه بیکاری به دیوان عدالت اداری ، نظر دیوان عدالت اداری بر این منوال قرار می گیرد که برقراری بیمه بیکاری مستلزم اظهار نظر اداره کار و امور اجتماعی مبنی بر احراز و اخراج غیر موجه و غیر قانونی از ناحیه کارفرما می باشد و در صورت عدم احراز مسئله فوق الذکر از طرف اداره کارو امور اجتماعی ، رای دیوان عدالت اداری در این خصوص بی شک مبتنی بر نظریه اداره کار و امور اجتماعی بوده و شکایت مطرح شده را وارد نمی داند.

بیکاری ناشی از خاتمه قرارداد یا اتمام بخشی از کار در قراردادهای پیمانکاری مشمول استفاده از بیمه بیکاری نمی باشد ، با توجه به مطلب ارائه شده خاتمه قرارداد یا اتمام کار شامل بیکار شدن غیر ارادی کارگر نشده و در نهایت باعث استفاده از مزایای بیمه بیکاری در این زمینه نخواهد شد .

با توجه به جمیع مطالب و تعاریف ارائه گردیده ، مشخص می گردد که در چه مواردی میشود جهت برقراری بیمه بیکاری به دیوان عدالت اداری شکایت کرد و در چه مواردی بیمه بیکاری به فرد تعلق نخواهد گرفت و بدین صورت از طرح شکایت در دیوان عدالت اداری صرفنظر خواهد شد .

آشنایی به قوانین و مقررات مربوطه در زمینه بیمه بیکاری و سازمان تامین اجتماعی کمک خواهد کرد که در بدو اقدام جهت شکایت در خصوص بیمه بیکاری به سازمان تامین اجتماعی نحوه برخورداری و اینکه استفاده از مزایای بیمه بیکاری به چه افرادی تعلق می گیرد اطلاع و آگاهی لازم را پیدا خواهیم کرد و با علم و اطلاع کامل در این زمینه اقدام به طرح شکایت علیه سازمان تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری را مطرح می کنیم .

مجموعه تخصصی وکلای پایتخت  با دراختیار داشتن وکلای مجرب و مسلط به قوانین مربوط و با اتکای به اعتماد شما تا رسیدن به هدف و نتیجه مورد نظرتان در کنار شما خواهد بود . و با اقدامات قانونی و حرفه ای راه رسیدن به این هدف را برای شما هموار خواهد نمود .

یکی از حمایت‌های اجتماعی که توسط نهادهای سازمان تامین اجتماعی، کار و رفاه اجتماعی و وزارت تعاون انجام می‌گیرد، بیمه بیکاری می‌باشد. مجریان این قانون سه سازمان ذکر شده هستند که به عنوان دولت متکفل وظیفه بررسی و پرداخت آن را خواهند داشت. بنابراین اگر فردی بیکار شده باشد می‌تواند از طریق شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری اقدام نماید.

بر اساس تفاهم نامه‌ای که میان تامین اجتماعی و وزارت کار بسته شده، کارگرانی که از کار خود بیکار گشته‌اند در صورت داشتن شرایط و ضوابط لازم می‌توانند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنند. در حقیقت تفاهم صورت گرفته برای حمایت و پرداخت حقوقی به عنوان بیمه بیکاری برای آن دسته از کارگرانی که تحت حمایت بیمه بیکاری هستند و مستمری دریافت نمی‌کنند، ایجاد شده است.

بیمه بیکاری در دیوان عدالت اداری

برای بررسی یا شکایت از مجریان قانون بیمه بیکاری در دیوان عدالت اداری ابتدا باید چند موضوع را مورد کارشناسی قرار دهیم. بهتر است در ابتدا بدانیم که چه کسانی مشمول قانون بیمه بیکاری می‌باشند.

در رابطه با مشمولین قانون بیمه بیکاری، دیوان عدالت اداری توانسته قوانین شفافی را بیان کند و در نتیجه در مورد این قسمت شکایت کمتری به دیوان عدالت اداری می‌شود. لازم به ذکر است که صاحبان برخی از مشاغل مانند کارکنان قراردادی دولت مشمول قانون کار نبوده ولی خوشبختانه مشمول قانون تامین اجتماعی هستند.

نکته دیگری که باید مورد بررسی قرار بگیرد، شرایط برقراری بیمه بیکاری خواهد بود. بر اساس ماده ۲ قانون بیمه بیکاری، یکی از شرایط برخورداری از بیمه بیکاری این است که کارگر بدون میل و اراده کارش را از دست دهد. در چنین مواردی و در صورت برخوردار نشدن از بیمه بیکاری، فرد می‌تواند از طریق شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری اقدام نماید. یکی از بیشترین موارد شکایت به دیوان عدالت اداری، شرایط برقراری بیمه بیکاری است.

لازم به ذکر است که درصورت پایان قرارداد کار، دیوان عدالت اداری این نوع بیکاری را بیکاری ارادی در نظر گرفته است. در مورد بازخریدی کارگر اگر به صورت تعدیل نیرو باشد پس اراده وی نقشی در بیکاری او نداشته و در صورت بازخریدی با درخواست خود کارگر می‌توان گفت که بیکاری ارادی وی واضح است.

همینطور اگر در مراجع حل اختلاف قانون کار توافق کارگر با کارفرما صورت پذیرد، شاید منجر به بازگشت کارگر به کار شده و در نتیجه این بیکاری با میل و اراده است. بنابراین اگر پس از اخراج و شکایت کارگر توافق صورت گیرد، بیکاری بدون اراده و میل در نظر گرفته شده ولی اگر توافق کارگر با کارفرما از ابتدا انجام شود آن بیکاری با اراده و میل است.

یکی از مهم‌ترین مسائلی که نیاز به توضیح دارد اخراج کارگر از کار می‌باشد. در رابطه با رعایت مقررات انضباطی باید به بررسی دو مورد پرداخته شود. کارگری که قوانین کارگاه را عامدا رعایت نکرده، تقصیر کار به حساب می‌آید و در صورت اخراج، بیکاری‌اش ارادی است و درنتیجه مشمول دریافت بیمه بیکاری نمی‌گردد. اما فردی که مقررات را به صورت غیرعمد اجرا نمی‌کند و توانایی رعایت قوانین کارگاه را ندارد به نظر می‌رسد که بیکاری وی بدون میل و اراده است.

دریافت بیمه بیکاری

برای اعلام بیکاری، فرد بیمه شده باید حداکثر پس از گذشت ۳۰ روز از بیکاری به واحد امور اجتماعی و کار اطلاع بدهد. او ابتدا باید آمادگی خود را برای اشتغال به کار مشابه اعلام کرده و منتظر تشخیص ارادی یا غیر ارادی بیکاری خود باشد، که توسط گروهی متشکل از نمایندگان اداره کار و رفاه اجتماعی، سازمان تامین اجتماعی و تعاون تعیین می‌گردد.

پس از تایید گرفتن توسط اداره‌های نام برده شده، سازمان تامین اجتماعی به پرداخت مستمری بیمه‌شدگان بیکاری اقدام می‌کند. و خوشبختانه مبلغ این بیمه از روز اول بیکاری محاسبه و پرداخت خواهد شد.

قطع مقرری بیمه بیکاری

بهتر است از شرایطی که سبب قطع بیمه بیکاری می‌شود اطلاعات کاملی داشته باشیم تا در صورت قطع شدن حقوق این بیمه بتوانیم در خصوص شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری اقدام نماییم.

بر طبق جدول ماده ۷ قانون بیمه بیکاری، دوره پرداخت مقرری به میزان مدت پرداخت حقوق بیمه، مجرد، متاهل و یا متکفل بودن شخص بستگی دارد. همچنین چنانچه اشتغال کارگر محرز گردد و کارفرما از پرداخت بیمه خودداری کرده باشد. با رای مراجع حل اختلاف کار، محکوم به پرداخت حق بیمه گشته و همچنین سابقه حق بيمه براي فرد بیکار بیمه شده به میزان سابقه اشتغال وی محاسبه می‌گردد.

اگر فرد بیکاری از حقوق بیمه بیکاری برخوردار است مجددا مشغول به کار شود، بیمه‌ بیکاری‌اش قطع خواهد شد زیرا حقوق بیمه بیکاری تنها برای حمایت و امرار معاش افراد بیکار است. اشتغال مجدد فرد هم ممکن است یا با برگشتن به کار سابق بر طبق رای مراجع حل اختلاف قانون کار باشد و یا استخدادم شدن در کار و حرفه جدیدی انجام پذیرد.

اگر فرد بیکار شده که از حقوق بیمه بیکاری استفاده می‌کند، در رابطه با از دست دادن شغل خود معترض بوده و تقاضای رسیدگی از مراجع حل اختلاف داشته باشد، خواهد توانست با حکم این مراجع به کار سابق خود اعاده شود. همینطور در صورت مشغول به کار شدن در شغل جدید و حرفه دیگر باید حداکثر تا مدت ۱۵ روز از شروع کار جدید، این مورد را به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی و شعبه پرداخت مقرری کتبا اعلام نماید.

لازم به ذکر است که فرد بیکار دارای حقوق بیمه بیکاری باید در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی شرکت کرده و در صورت عدم حضور در کلاس‌ها بدون عذر موجه، بیمه بیکاری وی قطع خواهد شد. همچنین شخصی که بیمه بیکاری‌اش به این دلیل قطع گردیده است، خواهد توانست از طریق شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری اقدام نماید.

علاوه بر مسائل گفته شده اگر مستمری بگیر بیمه بیکاری از قبول شغل پیشنهادی خودداری کند، بیمه بیکاری وی قطع خواهد شد. فرد بیکاری که مستمری‌ وی بدلیل مورد گفته شده قطع گردیده است می‌تواند برای شکایت به دیوان عدالت اداری مراجعه کند.

در صورت فوت فرد بیمه شده و مجرد بودن وی، مقرری این فرد پس از فوت قطع می‌شود.

شرایط بیمه بیکاری برای کارگرانی که ماهیت کار دائمی دارند

در ایام بیکاری کارگران اداره رفاه کار و سازمان تامین اجتماعی به دنبال هدفی برای حمایت از آنها می‌باشد. این نهادها هدف حمایت از کارگران را در زمان بیکاری به عهده دارند. اما نکته‌ای که باید به آن اشاره شود این است که بیمه بیکاری صرفا به افرادی که مشمول دریافت آن باشند تعلق می‌گیرد.

یکی از اصلی‌ترین شرایط دریافت بیمه بیکاری، فعالیت در کاری دائمی می‌باشد و به این معنا است که شغل فرد باید دارای قرارداد برای مدت زمان معین باشد. همینطور تنها افرادی خواهند توانست تقاضای دریافت بیمه بیکاری کنند که در شغل اخیر خود دارای سابقه بیش از یک سال فعالیت باشند.

در صورت داشتن شرایط ذکر شده و عدم استفاده از حقوق بیمه بیکاری می‌توانید از طریق شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری اقدام نموده و از حق خود دفاع کنید.

کارکنانی که در مدت زمان مشخصی برای سازمان‌های دولتی و شرکت‌ها فعالیت داشته و از کار کنار گذاشته شده و بیکار گشته‌اند، تا مدت زمانی نمی‌توانند از حق بیمه خود استفاده کنند. برای توجه به کارگرانی که مدت زمانی زحمت کشیده‌اند، چنین مزایایی در نظر گرفته شده است.

بر این اساس تفاهمی میان سازمان تامین اجتماعی و اداره رفاه کار انجام گرفته تا از کارگرانی که از کار کنار گذاشته می‌شوند حمایت شده و با در نظر گرفتن حقوق برای آنها باعث شده‌اند تا کمترین فشار از لحاظ اقتصادی به این افراد وارد شود. لازم به ذکر است که تنها افرادی می‌توانند حقوق بیمه بیکاری را دریافت کنند که مشمول دریافت این بیمه مطابق با شرایطی که اداره کار تعریف کرده، باشند.

بنابراین بعد از بررسی‌های انجام شده توسط اداره کار، نتیجه به سازمان تامین اجتماعی گزارش شده و نهایتا پس از تفاهم این دو ارگان برای تعلق حق بیمه بیکاری به فرد مشمول، نسبت به آزادسازی آن اقدام صورت می‌گیرد.

یکی از اصلی‌ترین شرایط برای دریافت مستمری بیمه بیکاری این است که کارگر پیش از بیکاری باید دارای پرداختی ۶ ماهه حق بیمه باشد. بنابراین پرداخت ۶ ماهه حق بیمه کارگر قبل از بیکاری اولین شرط برای بررسی دریافت بیمه بیکاری بوده و بر اساس تفاهم انجام شده بین اداره کار و تامین اجتماعی، کارگران در صورت نداشتن سابقه یک سال فعالیت مستمر در آخرین محلی که مشغول به کار بوده‌اند، قادر به شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری نخواهند بود.

نحوه شکایت به دیوان عدالت اداری درخصوص بیمه بیکاری

برای رسیدگی به پرونده در دیوان عدالت اداری ابتدا باید دادخواستی به زبان فارسی بر روی برگه‌های مخصوص نوشته و تقدیم شود. لازم به ذکر است که پرونده‌های صادر شده از مراجع دیگر به دیوان عدالت اداری با قرار عدم صلاحیت، نیازی به تقدیم دادخواست یا پرداخت هزینه دوباره دادرسی نخواهند داشت.

در ادامه قصد داریم از مواردی که برای نوشتن یک شکایت به دیوان عدالت اداری لازم است صحبت کنیم، که از این موارد می‌توان به نوشتن مشخصات شاکی که شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، حرفه، آدرس محل اقامت، مشخصات وکیل شاکی، طرف شکایت، طرح خواسته، شرح موضوع و همچنین ارائه مدارک و دلایل شاکی است، اشاره کنیم.

علاوه بر آن در دادخواست دیوان عدالت به سبب دائر نبودن شعب آن در تمامی شهرها و حوزه‌های قضایی، تایید امضا شاکی یکی از موارد با اهمیت در طرح شکایت است. همینطور تایید امضا شاکی باید توسط یکی از ماموران یا مسئولین کلانتری، امام جمعه محل، مسئول اداره دولتی یا انقلابی و اگر شخص خارج از کشور باشد توسط مامور کنسولگری انجام پذیرد.

پس از ثبت شکایت نوبت به پیگیری آن می‌باشد، که افراد می‌توانند برای پیگیری شکایت خود در سامانه ساجد ثبت نام کرده و دادخواست خود را پیگیری کنند. نکته مهمی که باید به آن توجه شود، تخصصی بودن طرح شکایت از جمله شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری می‌باشد. بنابراین گروه وکلای پایتخت با در اختیار داشتن وکلای مجرب و حرفه‌ای آماده خدمت رسانی به شما می‌باشد.

لازم به ذکر است که قبل از ثبت هرگونه شکایت در دیوان عدالت اداری و استفاده از سامانه ساجد برای افراد حقیقی و حقوقی ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام کرده و سپس مجاز به ثبت نام در سامانه ساجد مربوط به دیوان شده و خواهید توانست از خدمات این سایت استفاده کنید.

همانطور که گفته شد برای شکایت به دیوان عدالت اداری در خصوص بیمه بیکاری یا هر نوع شکایت دیگر از این دیوان، باید دادخواستی مطابق قوانین موجود در دیوان عدالت اداری تنظیم کنید. شما می‌توانید با مراجعه حضوری به یکی از شعب دیوان در تهران یا مراکز استان‌های دیگر که شعب دیوان در آنجا وجود دارد، دادخواست خود را تحویل دهید. یا همانگونه که گفته شد با ثبت نام در سامانه الکترونیکی و به صورت غیر حضوری، طبق دستورالعمل‌های موجود در سامانه سجاد اقدام نمایید.

بعد انجام مرحله اول که نوشتن وثبت دادخواست در دیوان عدالت اداری می‌باشد. نوبت به پرداخت هزینه دادرسی می‌رسد که مقدار آن توسط تعرفه ارائه شده در شعبه بدوی و شعبه تجدید تعیین می‌گردد.

باید به این نکته توجه گردد که همراه دادخواست ارائه شده به دیوان عدالت اداری لازم است که دلایل و ضمائمی که موجب ضایع شدن حق شخص گردیده به دیوان عدالت اداری تقدیم شود. زیرا بر اساس ماده ۲۸ قانون دیوان عدالت اداری در صورتی که دادخواست فاقد هرگونه موارد ضروری باشد، دادگاه می‌تواند طی دو روز اخطار رفع نقص صادر کرده و شاکی هم ظرف ده روز مهلت رفع نقص دارد.

در نتیجه پس از ثبت دادخواست و یا رفع نقص آن، دادخواست توسط رئیس یا معاون دیوان عدالت اداری به شعبات بر اساس وضعیت آنها منتقل می‌شود.

چند نکته مهم درمورد بیمه بیکاری

اگر فرد بیمه شده حقوق روزهای بیکاری خود را دریافت کند و دوباره به کار قبلی برگردد، موظف است تا تمام مبلغ دریافت شده تحت عنوان بیمه بیکاری را به سازمان تامین اجتماعی بازگرداند.

همچنین پس از تعیین حق بیمه بیکاری اگر مشخص شود شخص به صورت ارادی از کار خارج شده باید تمام مبالغ دریافت شده از بیمه را برگرداند.

همسر شخصی که بیمه بیکاری دریافت می‌کند، خواهد توانست مهریه خود را از طریق این مستمری طلب کند.