تغییر کاربری شهرداری تهران ، تا سی و پنج سال پیش بر طبق تبصره ماده پنج قانون شهرداری در تهران مستثنی شده بود . تا آن که در سال ۱۳۶۵ ، تبصره ماده پنج قانون شهرداری اصلاح شد و چگونگی نحوه رسیدگی کردن به طرح های تفصیلی در تهران ، مشخص شد . در ماده پنج شهرداری ، مقرر شده که : بررسی و تصویب نمودن طرح های تفصیلی شهری و همچنین تغییرات آن ها در هر فرمانداری کل یا استان ، که توسط کمیسیونی به ریاست استاندار و یا فرماندار کل و به عضویت رییس انجمن شهرستان ، نمایندگان وزارت فرهنگ و هنر و آبادانی و مسکن ، شهردار ، نماینده مهندس مشاور تهیه کننده طرح ، انجام می گردد . لازم به ذکر است که : آن قسمت از نقشه های تفصیلی که به تصویب انجمن شهر رسد ، برای شهرداری لازم الاجرا است . تغییرات نقشه های تفصیلی اگر بر طبق طرح جامع شهر موثر باشند ، به تایید شورای عالی شهرسازی باید برسند .
اما تبصره اصلاح شده ماده ۵ ، که به نام ماده واحده تبصره ماده پنج قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ، تصویب شده ، به این صورت می باشد : بررسی و تصویب نمودن طرح های تفصیلی شهری و همچنین تغییرات آن ها در تهران ، بر عهده کمیسیونی متشکل از : نیرو ( در حد معاونت ) ، نمایندگان وزرای مسکن و شهرسازی کشور ، شهردار تهران و یا حتی نماینده تام الاختیار او ، سرپرست سازمان حفاظت از محیط زیست ، و رییس شورای شهر تهران ، است .
اختیارات و وظایف کمیسیون ماده پنج شهرداری
نکته دیگری که می توان ذکر کرد ، در خصوص وظایف و همچنین اختیارات کمیسیون ماده پنج شهرداری است . این کمیسیون که از آن با نام شورای عالی شهرسازی و معماری ، یاد می شود دارای وظایفی است که از جمله مهم ترین آن وظایف ، می توان به : بررسی کردن پیشنهادات ارائه شده در مورد سیاست های شهرسازی در هیات وزیران ، اشاره نمود . به عبارت دیگر ، از وظایف اصلی و مهم این کمیسیون ، تغییر و تصویب نمودن طرح های تفصیلی است . بر طبق آیین نامه : تغییرات نقشه های تفصیلی ، در صورتی که بر طبق طرح جامع شهری موثر باشند ، حتما باید به تایید مرجع تصویب کننده طرح جامع برسند . از دیگر وظایف کمیسیون ماده ۵ ، در مورد لوایح و مقررات شهرسازی و همچنین طرح های جامع شهری و معماری می باشد که ، در رابطه با چگونگی استفاده نمودن و کاربری زمین به لحاظ مسکونی ، اداری ، فضای سبز ، و …. اظهار نظر می نماید و در صورتی که ، تغییراتی در خارج از طرح تفصیلی باشد ، بررسی و در نهایت مصوب خواهد کرد .
نکته دیگری که باید به آن توجه ویژه داشت ، در خصوص اختیارات کمیسیون ماده پنج می باشد . در واقع اختیارات کمیسیون ماده ۵ ، تنها در مشخص نمودن میزان تراکم ساختمانی و همچنین سطح اشتغال و مشخص نمودن کاربری ، موثر است . بنابراین ، کمیسیون مذکور دارای صلاحیت برای تغییر کاربری در پلاک ثبتی ، نیست . همچنین ، انجام دادن مصوبات در مورد تغییر کاربری در کمیسیون ماده ۵ ، قانونی نیست .
وظایف دبیرخانه کمیسیون ماده ۵ قانون شهرداری
در حقیقت ، دبیرخانه کمیسیون ماده پنج ، فضایی می باشد که پیش نویس طرح تفصیلی توسط شهرداری ، به آن جا فرستاده می شود . و همچنین تهیه و تنظیم نمودن پیش نویس نیز ، بر عهده شهرداری است . لازم به ذکر است که : محل دبیرخانه کمیسیون ، شهرداری است و دبیر آن ، شهردار تهران می باشد ( در صورت عدم حضور شهردار تهران ، نماینده تام الاختیار او ) . جلسات کمیسیون ماده پنج شهرداری با حضور اکثریت اعضا ، رسمیت پیدا می کند . و به منظور اعتبار بخشیدن به تصمیمات کمیسیون ، حداقل چهار رای موافق ضروری می باشد . همچنین لازم به ذکر است که : مسئولیت دعوت از اعضا ، بر عهده دبیرخانه است .
اعضای اصلی کمیسیون ماده پنج شهرداری
اعضای اصلی کمیسیون ، عبارتند از :
۱ / استاندار ( یا حتی معاون عمرانی او ) به عنوان رییس جلسه کمیسیون ماده ۵ ،
۲ / نماینده سازمان میراث فرهنگی ،
۳ / نماینده شورای اسلامی شهر ،
۴ / نماینده جهاد کشاورزی ،
۵ / نماینده وزارت راه و شهرسازی ،
۶ / نماینده سازمان نظام مهندسی متخصص در شهرسازی یا معماری ( حق رای ندارد ) .
جلسه کمیسیون مذکور ، با حضور رییس ، دبیر ، و سه عضو رسمیت پیدا می کند و برگزار می شود .
اعضای کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران
بر طبق تبصره های ۳و ۴ قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ، اعضای کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران ، عبارتند از :
۱ / رییس شورای اسلامی شهر تهران ( حق رای ندارد ) ،
۲ / معاونین ذی ربط وزرای کشور ، مسکن و شهرسازی ، جهاد کشاورزی و نیرو ،
۳ / شهردار تهران ( به عنوان رییس کمیسیون ماده پنج ) ،
۴ / معاونین روسای سازمان های میران فرهنگی ، حفاظت محیط زیست ، گردشگری و صنایع دستی .
طرح تفصیلی چیست ؟
طرح تفصیلی ، طرحی است بر طبق معیار های کلی طرح جامع شهر و نحوه استفاده نمودن از ، زمین های شهری در سطح محلات مختلف ، که موارد مذکور در ذیل ، در آن تعیین می شود :
۱ / موقعیت و کلیه عوامل مختلف شهری ،
۲ / موقعیت و مساحت دقیق زمین ،
۳ / اولویت های مربوط به مناطق نوسازی و بهسازی و همچنین توسعه و حل مشکلات شهری ،
۴ / میزان و تراکم ساختمانی در واحد های شهری ،
۵ / وضع دقیق و تفصیلی شبکه عبور مرور .
وکیل تضمینی و متخصص کمیسیون ماده ۵ | وکلای پایتخت
به علت پیچیدگی این موضوع ، بهتر است افراد در هنگام مواجه شدن با مسائلی از این قبیل ، پیش از هر اقدامی ، با وکیلی مجرب و با تجربه همچون وکلای پایتخت مسئله خود را در میان بگذارند ، و از بهترین و سریع ترین راه حل ، مطلع شوند . عموم افراد می توانند صفر تا صد پرونده خود را به وکلای تضمینی و متخصص کمیسیون ماده ۵ گروه وکلای پایتخت بسپارند تا روند پرونده آن ها به بهترین نحو ممکن طی شود .
